Katarakt nedir?

Normalde göz merceği (lens) şeffafdır. Görüntüyü retina tabakası üzerine odaklar ve net görmemizi sağlar. Kataraktta lensin doğal saydamlığını kaybederek opaklaşması nedeniyle görüntü retina tabakası üzerine düşemez veya bulanık düşer.Başlangıç kataraktı döneminde, hafif bir bulanıklık, renklerde soluklaşma, ışıklarda dağılma olarak başlar. Katarakt ilerledikçe hasta daha fazla bulanık görmeden şikayet eder. Bu, gözlükle düzeltilebilen görme kusurlarındaki bulanık görmeden farklı olarak gözlükle düzeltilemez. Bazı durumlarda (nükleer katarakt tipinde olduğu gibi) yeni ortaya çıkan miyopiye bağlı olarak hasta yakını gözlüksüz olarak daha iyi okuyabilir, ancak bu geçici bir durumdur. Katarakt ilerledikçe hem uzak hem yakın görmeler azalır. Bazı özel tip kataraktlarda (arka subkapsüler katarakt denilen tipte) ise hasta özellikle güneş ışığında, araba kullanırken ve yakına bakarken daha çok rahatsızlık duymaktadır.Görme azalması araba kullanırken, kitap okurken vb durumlarda zorlanmaya, hayat kalitesinin bozulmasına neden olur.  Görmedeki azalma kataraktın yerleşim yerine, boyutuna ve yoğunluğu (grade)’na bağlı olarak değişen derecede görülür.

Katarakt, tedavi edilebilir görme kaybının en sık nedenidir ve genellikle yaşa bağlı olarak, ileri yaşlarda ortaya çıkmaktadır. Ancak doğumsal, travmatik, ilaç veya sistemik ve göz hastalıklarına ikincil olarak birçok nedene bağlı olarak meydana gelebilmektedir.

Katarakt nasıl teşhis edilir?

Göz hekiminizin muayenesi ile katarakt teşhis edilebilir. Bu muayenede kataraktın tipi, yoğunluğu, yerleşim yeri, görmeyi azaltma miktarı tesbit edilir. Göz bebeği büyütülerek retina tabakası ve görme noktasının muayenesi yapılır. Göz içi basıncı ölçülür. Optik koherens tomografi (göz OCT) çekilerek göz arkası değerlendirilir. Sarı nokta hastalığı, glokom (göz tansiyonu) varlığı, üveit, gözde et büyümesi gibi eşlik eden hastalıklar belirlenir. Eğer gecikilmiş ve katarakt çok ilerlemiş, göz merceği tamamen beyazlaşmış ise merceğin arkasını göremediğimizde o zaman göz ultrasonografisi (USG) ile gözün arkasında tümör, vitreus kanaması veya retina dekolmanı olup olmadığına bakılır. Tüm bu muayenelerin sonucunda ameliyat kararı verildiğinde göz içine konulacak uygun yapay merceğin numarası ve tipini belirlemeye yönelik ölçümler yapılır.

Kataraktın Tedavisi

Kataraktın tedavisi cerrahidir, uygun zamanda ve yöntemle yapıldığında başarı oranı yüksektir. Fakoemülsifikasyon cerrahisi ile damla anestezisi altında katarakt cerrahisi yapılmaktadır. Bu cerrahide çok küçük kesiden çalışılmaktadır, dikişsiz bir cerrahidir. Kataraktın tedavisi geciktirildiğinde sertleşir, bu nedenle cerrahi zamanlama önemlidir.

Çok gecikilmiş vakalarda dikişli eski yöntem uygulanabilir. Her ikisinde de katarakt cerrahisinde amacımız opaklaşmış olan doğal lensin alınıp yerine yapay bir göz içi lensinin (merceğinin) yerleştirilmesidir. Sarı nokta hastalığı, glokom (göz tansiyonu) varlığı, üveit, gözde et büyümesi gibi eşlik eden hastalıkların varlığında, bazı olgularda, kombine cerrahi (eş zamanlı olarak iki ameliyatı birlikte yapmak) gerekebilir.

Katarakt Ameliyatında Kullanılan Yapay Mercek nasıl seçilir?

Muayene sonrasında gözün yapısına, glokom gibi ek hastalıklarının bulunup bulunmamasına, astigmat varlığına göre torik ve/ veya tek odaklı, iki (uzatılmış) odaklı veya üç odaklı göz içi merceği seçilebilir. Doğru mercek hastanın gözüne uygun olan mercektir. Mercek seçiminde, gözünüzün uygunluğu ile yaşam tarzınız arasındaki dengeyi koruyacak seçenekleri ayrıntılı olarak göz doktorunuzla değerlendirerek karar vermeniz gerekir.

Sonuç olarak, muayenenizin sonucunda katarakt cerrahisinin zamanlaması, uygulama şekli ve mercek seçimi ‘’KİŞİYE ÖZEL’’ olarak belirlenmekte; gözün yapısına, ek hastalık varlığına göre değişkenlik gösterebilmektedir.

*Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.